દેશમાં સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 4 વર્ષ પહેલાં સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ તબક્કાવાર બંધ કરવાના શપથ લીધા હતા. હવે 1 જુલાઈથી સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે. હવે પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ કરનારાઓ સામે કડક હાથે કામ લેવાશે. આ માટે સરકાર દ્વારા કાયદાકીય જોગવાઇ પણ કરવામાં આવી છે. જે અન્વયે પ્રતિબંઘિત પ્લાસ્ટિક એટલે કે સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ કરનારાને EP એક્ટ હેઠળ 5 વર્ષ સુધીની કેદ અથવા 1 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ અથવા બંને થઈ શકે છે. સતત ઉલ્લંઘનથી દરરોજ ₹5000 સુધીનો વધારાનો દંડ થઈ શકે છે.
ભારતમાં પ્લાસ્ટિકનો કેટલો કચરો ઉત્પન્ન થાય છે?
ઇન્ટરનેશનલ યુનિયન ફોર કન્ઝર્વેશન ઓફ નેચર (IUCAN) કહે છે કે વિશ્વમાં દર વર્ષે 300 મિલિયન મેટ્રિક ટન (MT) પ્લાસ્ટિકનું ઉત્પાદન થાય છે, જેમાંથી 14 મિલિયન મેટ્રિક ટન (MT) સમુદ્રમાં ફેંકવામાં આવે છે. ભારત વાર્ષિક 3.5 મિલિયન મેટ્રિક ટન અને લગભગ 9,588 મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક કચરો દરરોજ ઉત્પન્ન કરે છે. ટોક્સિક્સ લિંક એનજીઓ કહે છે કે દિલ્હીમાં 2,30,525 ટન પ્રતિ વર્ષ (TPA) પ્લાસ્ટિક કચરો પેદા થાય છે. તે જ સમયે, હરિયાણા રાજ્ય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ અનુસાર, 5% પ્લાસ્ટિક કચરો ગુડગાંવ અને ફરીદાબાદમાં SUP છે.
કયા ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધ છે?
કાનની કળીઓ, પ્લાસ્ટિકના ધ્વજ, મીઠાઈની લાકડીઓ, આઈસ્ક્રીમની લાકડીઓ, થર્મોકોલ ડેકોરેશન મટિરિયલ, કપ, પ્લેટ્સ, ચશ્મા, કાંટો, ચમચી, ચાકુ, સ્ટ્રો, ટ્રે, મીઠાઈના બોક્સના પેકેજિંગમાં વપરાતી ફિલ્મ, સિગારેટના પેકેટ, 100 પ્લાસ્ટિક બેનર જાડાઈમાં માઇક્રોન, 75 માઇક્રોન કરતાં પાતળી કેરીબેગ.
પ્લાસ્ટિક પ્રતિબંધના નિયમનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ આ સજા આપવામાં આવશે.