અપરિણીત મહિલાને સુરક્ષિત ગર્ભપાતનો અધિકાર નકારવો એ તેની વ્યક્તિગત સ્વાયત્તતા અને સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન: સુપ્રીમ કોર્ટ

સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે અપરિણીત મહિલાઓના સુરક્ષિત ગર્ભપાતને લઈને મહત્વનો નિર્ણય આપ્યો છે. કોર્ટે લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં 24 અઠવાડિયાની ગર્ભવતીના ગર્ભપાતને મંજૂરી આપવાનો વચગાળાનો આદેશ પસાર કર્યો છે. દિલ્હી AIIMSના મેડિકલ બોર્ડના નિર્ણયના આધારે આ પરવાનગી આપવામાં આવી છે. જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, સૂર્યકાંત અને એએસ બોપન્નાની બેન્ચે કહ્યું કે અપરિણીત મહિલાને સુરક્ષિત ગર્ભપાતનો અધિકાર નકારવો એ તેની વ્યક્તિગત સ્વાયત્તતા અને સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન છે. લિવ-ઇન રિલેશનશિપને આ કોર્ટ દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવી છે.

કોર્ટે પોતાના આદેશમાં એમ પણ કહ્યું છે કે તે એઈમ્સ દિલ્હી દ્વારા રચવામાં આવેલા મેડિકલ બોર્ડ હેઠળ હોવું જોઈએ જે આ નિષ્કર્ષ પર આવે કે શું મહિલાના જીવને જોખમમાં મૂક્યા વિના ગર્ભપાત થઈ શકે છે. જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડની અધ્યક્ષતાવાળી બેંચ એક મહિલાની અપીલ પર સુનાવણી કરી રહી હતી. જેઓ તેમના સંબંધોની નિષ્ફળતા બાદ ગર્ભપાત કરાવવા માંગતી હતી.

કોર્ટના આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે અરજદારને માત્ર એ આધાર પર લાભ આપવાનો ઇનકાર ન કરવો જોઈએ કે તે અવિવાહિત મહિલા છે. બેન્ચે કહ્યું કે સંસદ વૈવાહિક સંબંધોને કારણે ઊભી થતી પરિસ્થિતિઓને મર્યાદિત કરવાનો ઇરાદો ધરાવતી નથી. ખંડપીઠમાં સામેલ જસ્ટિસ સૂર્યકાન્તે કહ્યું કે અરજદારને અનિચ્છનીય પ્રેગ્નન્સીની મંજૂરી આપવી એ કાયદાના હેતુ અને ભાવનાની વિરુદ્ધ હશે.

સુપ્રીમ કોર્ટે આ આદેશ એક 25 વર્ષની અપરિણીત મહિલાની અરજી પર આપ્યો હતો, જેણે 23 અઠવાડિયા અને 5 દિવસમાં ગર્ભાવસ્થા સમાપ્ત કરવાની માંગ કરી હતી. દિલ્હી હાઈકોર્ટે 25 વર્ષની અપરિણીત મહિલાને 23 અઠવાડિયા અને 5 દિવસમાં ગર્ભાવસ્થા સમાપ્ત કરવાની માંગ કરતી રાહત આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. હાઈકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે અવિવાહિત મહિલા જે સંમતિથી ગર્ભવતી બને છે તે મેડિકલ ટર્મિનેશન ઑફ પ્રેગ્નન્સી રૂલ્સ, 2003 હેઠળ સ્પષ્ટપણે આવી શ્રેણીમાં આવતી નથી.

હાલમાં મેડિકલ ટર્મિનેશન ઓફ પ્રેગ્નન્સી (એમેન્ડમેન્ટ) રૂલ્સ 2021 હેઠળ 24 અઠવાડિયા સુધીની ગર્ભાવસ્થાના કિસ્સામાં ગર્ભપાત કરાવી શકાય છે. જાતીય હુમલો, બળાત્કાર અથવા વ્યભિચાર, સગર્ભાવસ્થા (વિધવા અને છૂટાછેડા), શારીરિક વિકલાંગતા અને માનસિક વિકલાંગતા દરમિયાન વૈવાહિક સ્થિતિમાં સગીર અથવા ફેરફાર સહિત માનસિક બીમારી ધરાવતી સ્ત્રીઓને ગર્ભપાતની મંજૂરી છે. આ સાથે તે મહિલાઓ પણ ગર્ભપાત કરાવી શકે છે, જેમના ગર્ભમાં ઉછરી રહેલા ભ્રૂણમાં વિકૃતિ હોય છે.