શરીરમાં કોઇપણ પદાર્થની ઓછી કે વધારે પડતી માત્રા આફત નોતરે છે. સમતોલ આહાર ની વાત એટલે જ ખૂબ ભાર પૂર્વક જણાવાય છે. શરીરને આવશ્ક તમામ પદાર્થો ખાણી-પીણીમાંથી જ મળતાં હોય છે. જેમાં મીઠું સૌથી અગત્યનું છે. મીઠાંની માત્રા માત્ર ખોરાકનો સ્વાદ જ નહીં શરીરનું સ્વાસ્થ્ય પણ નક્કી કરે છે. આ કારણોસર જ તેને સમરસ કહેવાય છે.
મીઠું શરીર માટે જરૂરી છે પરંતુ ખૂબ ઓછી માત્રામાં. જો તમે તમારા ભોજનમાં ઉપરથી મીઠું લેતા હોવ તો સંભવ છે કે તમે અનેક જીવલેણ રોગોનું કારણ આપી રહ્યા છો. ઈન્ટરનેશનલ જર્નલ ઓફ એપિડેમિયોલોજીમાં પ્રકાશિત એક અભ્યાસ દર્શાવે છે કે વધારે મીઠું માત્ર હાઈ બ્લડ પ્રેશરનું કારણ નથી, પરંતુ તે શરીરમાં પાણી જમા થવા જેવી ઘણી ગંભીર બીમારીઓનું કારણ પણ બને છે. શરીરમાં મીઠાનું જ્ઞાનાત્મક ઘટાડા સાથે પણ સંકળાયેલું છે. આપણું દૈનિક મીઠાનું સેવન સરેરાશ 5 ગ્રામ હોવું જોઈએ, પરંતુ મોટાભાગના લોકો દરરોજ 7.2 ગ્રામ મીઠું લે છે.
ખાદ્યપદાર્થનો સ્વાદ વધારતું મીઠું ઘણીવાર આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, કેટલાક લક્ષણોની મદદથી, તમે જાણી શકો છો કે તમે યોગ્ય માત્રામાં મીઠું ખાઈ રહ્યા છો કે વધુ. જો આ લક્ષણો તમારા શરીરમાં પણ જોવા મળે છે, તો તે વધુ પડતું મીઠું લેવાનું સંકેત હોઈ શકે છે.
- અતિશય પેશાબ
વારંવાર પેશાબ કરવો એ સંકેત છે કે તમે વધુ પડતું મીઠું ખાઓ છો. મોટે ભાગે તમારે પેશાબ માટે રાત્રે ઉઠવું પડી શકે છે. જો કે, તે UTI, પ્રકાર 2 ડાયાબિટીસ અને ઓવરએક્ટિવ મૂત્રાશય જેવી અન્ય ઘણી સ્થિતિઓનું લક્ષણ પણ હોઈ શકે છે. - વારંવાર તરસ
વધુ પડતું મીઠું ખાવાથી તમને મોટાભાગે તરસ લાગી શકે છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે ઉચ્ચ સોડિયમ સામગ્રીવાળા ખોરાક તમારા શરીરના પ્રવાહી સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડે છે. આની ભરપાઈ કરવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ પુષ્કળ પાણી પીવું છે. તમારું શરીર તમને સતત સંકેત આપે છે કે તમારા શરીરમાં ક્ષારનું સંતુલન પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે તેને વધુ પાણીની જરૂર છે. - વિચિત્ર સ્થળોએ સોજો
વધુ મીઠું ખાવાથી શરીરના જુદા જુદા ભાગોમાં સોજો આવી શકે છે. આ એક કારણ હોઈ શકે છે જેના કારણે તમે સવારે ફૂલેલું અનુભવો છો. આંગળીઓ પર અને પગની આસપાસ સોજો અનુભવાય છે. આ સોજો શરીરના પેશીઓમાં વધુ પડતા પ્રવાહીને કારણે થાય છે અને તેને એડીમા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. એડીમાને અંતર્ગત સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિનું લક્ષણ માનવામાં આવે છે અથવા એ હકીકતની નિશાની માનવામાં આવે છે કે તમે ખૂબ મીઠું ખાઓ છો. આનો સરળ ઉપાય એ છે કે તમારા સોડિયમના સેવનમાં ઘટાડો કરો. - ખોરાક કંટાળાજનક લાગવો
શું તમને સમયાંતરે તમારા ખોરાકમાં વધુ મીઠું ઉમેરવાની જરૂર લાગે છે? શું તમને વારંવાર ભોજન એકવિધ અને કંટાળાજનક લાગે છે? સારું, તે કદાચ એટલા માટે છે કારણ કે તમે વધુ પડતું મીઠું ખાવા માટે ટેવાયેલા છો. સમય જતાં, તમારી સ્વાદની કળીઓ તે સ્વાદને અનુરૂપ બને છે અને તે જ જગ્યાએ તમારે ખોરાકમાં વધુ મીઠું ઉમેરવાની જરૂર છે. - વારંવાર માથાનો દુખાવો
શું તમે ક્યારેક-ક્યારેક હળવાશ અનુભવો છો? ખરેખર, માથાનો દુખાવો નિર્જલીકરણને કારણે થાય છે. આ સાથે વધુ પડતું મીઠું ખાવાથી પણ માથાનો દુખાવો થઈ શકે છે. માથાનો દુખાવો દૂર કરવા માટે પુષ્કળ પાણી પીવો. - ખારી વસ્તુઓ માટે તૃષ્ણા
જો તમારે ભોજન કરતી વખતે વારંવાર મીઠું ઉમેરવાની જરૂર હોય, તો તેનો અર્થ એ છે કે તમે વધુ મીઠું ખાવાનું શરૂ કર્યું છે. વાસ્તવમાં, સમય સાથે તમારી સ્વાદ કળીઓ તમારા સ્વાદને અનુરૂપ થાય છે. આને કારણે, તમારે તમારા ખોરાકમાં વધુ મીઠું ઉમેરવાની જરૂર શરૂ થાય છે. તમને અચાનક ખારી મગફળી, ચિપ્સ અને અન્ય ખારા ખોરાકની તૃષ્ણા થશે.
**વધારે મીઠું ખાવાના જોખમો
ખોરાકમાં વધુ મીઠું લેવાથી શરીરમાં સોડિયમ અને પોટેશિયમની વધુ માત્રા જાય છે, જેનાથી હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને હૃદયની બીમારીઓનું જોખમ વધી જાય છે. એડીમાનું જોખમ પણ છે. માઈગ્રેનનો હુમલો આવી શકે છે. વધુ પડતું મીઠું ખાવાથી બીપી વધવા લાગે છે. વધુ મીઠું ખાવાથી લોહીમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધે છે, તેને પાતળું કરવા માટે આપણા શરીરના કોષોમાંથી પાણી બહાર આવવા લાગે છે. આ પાણી કોષો, ખાસ કરીને મગજના કોષો માટે હાનિકારક છે.
ગુજરાતી
English
हिन्दी
मराठी