ભારતીય રેલ્વે સતત પરિવર્તનના સમયગાળામાંથી પસાર થઈ રહી છે. ટ્રેનમાં સમયની સાથે તેને આધુનિક બનાવવા અને મુસાફરોની સુવિધા વધારવા માટે આ ફેરફારો કરવામાં આવી રહ્યા છે. આ ક્રમમાં હવે એક મોટો ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે કે ભારતીય રેલ્વેના 114 વર્ષ જૂના વહીવટી માળખામાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. એક સેવા ઇન્ડિયન રેલ્વે મેનેજમેન્ટ સર્વિસ (IRMS) બનાવવા માટે આઠ કેડરનું વિલીનીકરણ કરવામાં આવ્યું હતું. એટલે કે રેલ્વે અધિકારીઓને મેનેજમેન્ટ સર્વિસના ઓફિસર કહેવાશે. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે કાર્યકર્તાઓ વચ્ચે સાત દાયકાની લોબિંગનો પળવારમાં અંત આવ્યો છે. રેલવે હવે આધુનિકતાના પાટા પર દોડશે.
મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે, કેબિનેટે આઠ કેડરના વિલીનીકરણને મંજૂરી આપી દીધી છે. શુક્રવારે જાહેરનામું બહાર પાડતાં, IRMS ને કાનૂની માન્યતા મળી. એન્જિનિયરિંગ, મિકેનિકલ, ઇલેક્ટ્રિકલ્સ, એકાઉન્ટ્સ, વેરહાઉસિંગ, પર્સનલ, ટ્રાફિક, સિગ્નલ અને ટેલિકોમ કેડર નાબૂદ કરવામાં આવ્યા છે. હવે તેઓ મેનેજમેન્ટ સર્વિસના અધિકારી હશે.
આ ફેરફારોમાં ખાસ વાત એ છે કે લેવલ-16ની ભરતી પ્રક્રિયામાં ઈમોશનલ ક્વોશન્ટ (EQ) ફોર્મ્યુલાને ઈન્ટેલિજન્સ ક્વોશન્ટ (IQ) દ્વારા બદલવામાં આવશે. વિવિધ પ્રમાણિત પરીક્ષણોમાંથી મેળવેલી ગણતરીઓ લઈને અધિકારીની બુદ્ધિનું મૂલ્યાંકન કરે છે. જ્યારે EQ માં, તર્ક સાથે અધિકારીની નેતૃત્વ ક્ષમતાનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે.
મોટાભાગના વિકસિત દેશોના ટોચના જાહેર ક્ષેત્રમાં EQ પ્રચલિત છે. ભારતીય રેલ્વેમાં પ્રથમ વખત કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા તેને અપનાવવામાં આવ્યું છે. IRMS માં, EQ સ્તર અધિકારીના પ્રમોશનમાં વરિષ્ઠતાના સ્થાને કામ કરશે. આનાથી રેલ્વેમાં ટોચના હોદ્દા માટે લોબિંગ કરવાની પરંપરા કાયમ માટે ખતમ થઈ જશે. રેલ્વે બોર્ડ અને જનરલ મેનેજરના પદો પર નિમણૂક માટે, અધિકારીએ ઇન્ટરવ્યુમાં તેના કામની પાંચ સિદ્ધિઓ જણાવવી પડશે. સાથે જ ભવિષ્ય માટેનો રોડમેપ પણ રજૂ કરવો પડશે.
નવી સિસ્ટમમાં રેલવે બોર્ડના અધ્યક્ષ (CRB) અને CEO હશે. આ સાથે ચાર સભ્યો રેલ્વે બોર્ડના સભ્ય (ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર), સભ્ય (ઓપરેશન્સ અને બિઝનેસ ડેવલપમેન્ટ), સભ્ય (ટ્રેક્શન અને રોલિંગ સ્ટોક), સભ્ય (ફાઇનાન્સ) સહિત બે મહાનિર્દેશકો પ્રથમ મહાનિર્દેશક (માનવ સંસાધન), મહાનિર્દેશક (માનવ સંસાધન) હશે. સલામતી). જ્યારે ભારતીય રેલ્વેમાં મેટ્રો રેલ સહિત 17 ઝોનલ રેલ્વેના જનરલ મેનેજર, રેલ કોચ ફેક્ટરી, એન્જિન ફેક્ટરી, વ્હીલ ફેક્ટરી સહિત કુલ 29 જનરલ મેનેજર હશે.