56 વર્ષના ઇતિહાસમાં ચોથી વખત બળવાનો સામનો કરી રહી છે શિવસેના, આ વખતનો બળવો સૌથી મોટો

છેલ્લા કેટલાક કલાકોથી મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં ભારે હલચલ મચી ગઈ છે. મહા વિકાસ અઘાડી ગઠબંધનની સરકાર સતત ખતરામાં છે અને સીએમ ઉદ્ધવ ઠાકરે બળવાખોરોને મનાવવાના તમામ પ્રયાસો કરતા જોવા મળે છે. શિવસેના એક એવી પાર્ટી તરીકે જાણીતી છે જેની કેડર તેના નેતૃત્વ માટે પ્રતિબદ્ધ છે, પરંતુ તેમ છતાં તેને અનેક પ્રસંગોએ બળવાનો સામનો કરવો પડ્યો છે. પાર્ટીના 56 વર્ષના ઈતિહાસમાં આ ચોથી વખત છે જ્યારે તેને તેના મુખ્ય કાર્યકર્તાઓ તરફથી બળવાનો સામનો કરવો પડ્યો છે.

ઉદ્ધવ પહેલીવાર બળવાનો સામનો કરી રહ્યા છે
ઉદ્ધવ ઠાકરે પહેલીવાર પાર્ટીમાં બળવોનો સામનો કરી રહ્યા છે, જ્યારે આ પહેલા શિવસેનાના સંસ્થાપક બાળ ઠાકરે સામે ત્રણ વાર બળવો થયો હતો. તાજેતરનો બળવો શિવસેનાના નેતા અને ઉદ્ધવના નજીકના ગણાતા એકનાથ શિંદેએ કર્યો છે. શિંદેનો બળવો ખાસ છે કારણ કે તેમણે ઉદ્ધવ ઠાકરેની આગેવાની હેઠળની મહા વિકાસ અઘાડી સરકારને જોખમમાં મૂક્યું છે. અગાઉ જ્યારે પણ શિવસેનામાં બળવો થયો હતો ત્યારે પાર્ટી સત્તામાં નહોતી.

1991માં શિવસેનાને પહેલો ઝટકો લાગ્યો હતો.
શિવસેનામાં પહેલો મોટો બળવો 1991માં થયો હતો. તે સમયે શિવસેનાની કમાન બાળ ઠાકરેના હાથમાં હતી. પાર્ટીના ઓબીસી ચહેરા રહેલા છગન ભુજબળે શિવસેના છોડવાનો નિર્ણય લીધો હતો. ભુજબળે જ શિવસેનાનો ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વિસ્તાર કર્યો. તેમણે કહ્યું હતું કે પાર્ટી નેતૃત્વ તેમના કામની પ્રશંસા કરતું નથી, તેથી તેઓ શિવસેના છોડી રહ્યા છે. ભુજબળે શિવસેનાને મહારાષ્ટ્રના ભાગોમાં મોટી સંખ્યામાં બેઠકો જીતવામાં મદદ કરી હતી, પરંતુ બાળ ઠાકરેએ મનોહર જોશીને વિધાનસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા તરીકે નિયુક્ત કર્યા.

ભુજબળે 18 ધારાસભ્યો સાથે પાર્ટી છોડી દીધી હતી
નાગપુરમાં ચાલી રહેલા શિયાળુ સત્ર દરમિયાન ભુજબળે શિવસેનાના 18 ધારાસભ્યો સાથે પાર્ટી છોડી દીધી હતી. ત્યારબાદ તેમણે કોંગ્રેસને સમર્થન આપવાની જાહેરાત કરી હતી, જે તે સમયે રાજ્યમાં શાસન કરી રહી હતી. જો કે, ભુજબળની સાથે પાર્ટી છોડી ગયેલા 18 ધારાસભ્યોમાંથી 12 બળવાખોર ધારાસભ્યો તે જ દિવસે શિવસેનામાં પરત ફર્યા હતા. ભુજબળ અને બાકીના બળવાખોર ધારાસભ્યોને વિધાનસભાના તત્કાલિન અધ્યક્ષ દ્વારા અલગ જૂથ તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી અને તેમને કોઈ કાર્યવાહીનો સામનો કરવો પડ્યો ન હતો.

ભુજબળ શિવસેનાના નેતા સામે ચૂંટણી હારી ગયા હતા
ત્યાર બાદ ભુજબળે 1995ની વિધાનસભા ચૂંટણી લડી હતી અને મુંબઈથી શિવસેનાના તત્કાલિન નેતા બાલા નંદગાંવકરે તેમને હરાવ્યા હતા. મહારાષ્ટ્રના રાજકારણના આ પીઢ ખેલાડી બાદમાં શરદ પવારની આગેવાની હેઠળની રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીમાં જોડાયા હતા. પવારે 1999માં કોંગ્રેસથી અલગ થયા બાદ આ પાર્ટીની રચના કરી હતી. ભુજબળ, 74, હાલમાં શિવસેનાની આગેવાની હેઠળની MVA સરકારમાં મંત્રી અને શિંદેના કેબિનેટ સાથીદાર છે.

2005માં શિવસેના સામેનો બીજો પડકાર
ભુજબળ પછી શિવસેનાને બીજો મોટો આંચકો 2005માં લાગ્યો હતો. તે સમયે પૂર્વ મુખ્યમંત્રી નારાયણ રાણે શિવસેના છોડીને કોંગ્રેસમાં જોડાયા હતા. બાદમાં રાણેએ પણ કોંગ્રેસ છોડી દીધી અને આ સમયે તેઓ ભારતીય જનતા પાર્ટીના રાજ્યસભાના સભ્ય જ નહીં પરંતુ કેન્દ્ર સરકારમાં મંત્રી પણ છે. રાણેને મહારાષ્ટ્રના રાજકારણના નક્કર ખેલાડી પણ માનવામાં આવે છે અને છેલ્લા કેટલાક સમયથી તેઓ શિવસેના પર સતત પ્રહારો કરી રહ્યા છે.

રાજ ઠાકરેએ 2006માં ત્રીજો ઝટકો આપ્યો હતો
શિવસેનાને ત્રીજો આંચકો 2006માં લાગ્યો જ્યારે ઉદ્ધવ ઠાકરેના પિતરાઈ ભાઈ રાજ ઠાકરેએ પાર્ટી છોડીને પોતાની પાર્ટી બનાવવાનું નક્કી કર્યું. તેમણે આ નવા પક્ષનું નામ મહારાષ્ટ્ર નવનિર્માણ સેના રાખ્યું છે. ત્યારે રાજ ઠાકરેએ કહ્યું હતું કે તેમની લડાઈ શિવસેનાના નેતૃત્વ સાથે નથી, પરંતુ પાર્ટીના નેતૃત્વની આસપાસના અન્ય લોકો સાથે છે. 2009ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં, તેમની પાર્ટીએ મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાની 288 બેઠકોમાંથી 13 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે મુંબઈમાં તેની સંખ્યા શિવસેના કરતાં એક વધુ હતી. જોકે, બાદમાં તેમની પાર્ટીએ પોતાનો પ્રભાવ ગુમાવી દીધો હતો.

બાકીના 3 પર એકનાથ શિંદેનો બળવો ભારે
શિવસેના હાલમાં રાજ્યના વરિષ્ઠ મંત્રી, થાણે જિલ્લાના ચાર વખત ધારાસભ્ય અને સંગઠનમાં લોકપ્રિય એકનાથ શિંદેના બળવાનો સામનો કરી રહી છે. શિંદેનો બળવો એ પણ મોટો છે કારણ કે પાર્ટીના મોટાભાગના ધારાસભ્યો તેમની સાથે નહીં પણ ઉદ્ધવ ઠાકરે સાથે જોવા મળે છે. અહેવાલો અનુસાર, શિંદે પાસે કુલ 42 ધારાસભ્યો છે અને તેમાં વધારો થવાની ધારણા છે. બુધવારે સાંજે ગુવાહાટીની હોટલમાં વધુ 4 ધારાસભ્યોના આગમનથી ઉદ્ધવ સરકારની ટકી રહેવાની આશાઓ પર પાણી ફરી વળ્યું છે.

મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાની વર્તમાન સ્થિતિ શું છે
288 સભ્યોની મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભામાં હાલમાં શિવસેના પાસે 55 બેઠકો છે, જ્યારે NCP પાસે 53 અને કોંગ્રેસ પાસે 44 છે. આ ત્રણેય એમવીએ ગઠબંધનના સૌથી મોટા પક્ષો છે. તે જ સમયે, વિપક્ષ ભારતીય જનતા પાર્ટી પાસે વિધાનસભામાં 106 બેઠકો છે. શિંદેએ દાવો કર્યો છે કે શિવસેનાના 46 ધારાસભ્યો તેમની સાથે છે. આમાંના કેટલાક ધારાસભ્યોની સાથે તેઓ ગુવાહાટીની હોટલમાં બેદરકાર જોવા મળ્યા હતા. પક્ષપલટા વિરોધી કાયદા હેઠળ અયોગ્યતા ટાળવા માટે શિંદેને 37 ધારાસભ્યોના સમર્થનની જરૂર છે.