આજકાલ ઓટો, બસ કે મેટ્રોમાં દરેક વ્યક્તિ કાનમાં ઈયરફોન અથવા હેડફોન પહેરેલા જોવા મળે છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી સાબિત થઈ શકે છે. ફ્રાન્સમાં એક આશ્ચર્યજનક અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે. ત્યાંની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થ એન્ડ મેડિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે ફ્રાન્સમાં ચારમાંથી એક વ્યક્તિને સાંભળવામાં તકલીફ થાય છે. ત્યાંની 25% વસ્તીને આવી સમસ્યાઓ છે, એટલે કે તેઓ ધીરે ધીરે બહેરા બની રહ્યા છે.
ફ્રાન્સમાં પ્રથમ વખત આ પ્રકારનું સંશોધન મોટા પાયે કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં 18 થી 75 વર્ષની વયના 186,460 લોકોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા. સંશોધકોનું માનવું છે કે પહેલા સંશોધન માત્ર નાના સ્તર પર જ કરવામાં આવતું હતું, પરંતુ આ વખતે કરવામાં આવેલા સંશોધન મુજબ, લોકોને જીવનશૈલી, સામાજિક એકલતા, ડિપ્રેશન અને મોટેથી સંગીતના સંસર્ગને કારણે સાંભળવાની સમસ્યા થાય છે.
સુગર અને ડિપ્રેશન પણ એક કારણ છે
સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે કેટલાક લોકોને સુગર અને ડિપ્રેશનને કારણે સાંભળવાની સમસ્યા થઈ રહી છે. કેટલાક લોકો એકલતા, શહેરી અવાજ અને હેડફોનનો ઉપયોગ કરવાના કારણે સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહ્યા છે.
ફ્રાંસમાં માત્ર 37% લોકો શ્રવણ સાધનનો ઉપયોગ કરે છે
ફ્રાંસમાં માત્ર 37% લોકો શ્રવણ સાધનનો ઉપયોગ કરે છે. ધૂમ્રપાન કરનારાઓ અને ઉચ્ચ BMI ધરાવતા લોકો પણ શ્રવણ સાધનનો ઓછો ઉપયોગ કરે છે. વધતી જતી સમસ્યાને ધ્યાનમાં રાખીને, ગયા વર્ષે, ફ્રાન્સના આરોગ્ય વિભાગે લોકોને સાંભળવાની સહાય મફતમાં ઉપલબ્ધ કરાવી હતી. શ્રવણ સહાય માટે વીમાની પણ જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
2050 સુધીમાં 250 કરોડ લોકો બહેરા થઈ શકે છે
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ) અનુસાર, વિશ્વમાં લગભગ 150 મિલિયન લોકો કોઈને કોઈ સ્વરૂપમાં સાંભળવાની સમસ્યાઓ અનુભવી રહ્યા છે. 2050 સુધીમાં આ સંખ્યા વધીને 250 કરોડ થવાની સંભાવના છે. તેથી તેને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા તરીકે જોવામાં આવે છે.
હેડફોન્સના ગેરફાયદા શું છે?
હેડફોનના વધુ પડતા ઉપયોગથી સાંભળવાની ક્ષમતા ઘટી જાય છે. લાંબા સમય સુધી ઈયરફોન વડે ગીતો સાંભળવાથી વ્યક્તિના કાન સુન્ન થઈ જાય છે. ડોકટરોના જણાવ્યા મુજબ, ઇયરફોનનો વધુ પડતો ઉપયોગ ટિનીટસ, ચક્કર, ઊંઘ ન આવવી, માથાનો દુખાવો અને કાનમાં દુખાવો વગેરે જેવા લક્ષણો તરફ દોરી શકે છે. આપણા કાનની સાંભળવાની ક્ષમતા માત્ર 90 ડેસિબલ છે, જે ધીમે ધીમે ઘટીને 40-50 ડેસિબલ થઈ જાય છે, જેના કારણે બહેરાશની ફરિયાદ થવા લાગે છે.
હૃદય રોગ
હેડફોન પર સતત મોટા અવાજમાં સંગીત સાંભળવાથી માત્ર કાન પર જ નહીં પરંતુ હૃદય પર પણ ખરાબ અસર પડે છે. આટલું જ નહીં, કેન્સર જેવી ગંભીર બીમારીઓનું જોખમ પણ ઉંમર સાથે વધે છે. તેથી જ ડોકટરો હેડફોન પર ઓછા વોલ્યુમમાં સંગીત સાંભળવાની ભલામણ કરે છે.
કાનનો ચેપ
હેડફોનમાં જોરથી મ્યુઝિક સાંભળવાની ઘણી મજા આવે છે, પરંતુ આ મજા તમને સજા આપી શકે છે. જો તમે પણ ઓફિસમાં કે ઘરે ગીતો સાંભળતી વખતે તમારા ઈયરફોન એકબીજા સાથે શેર કરો છો તો આવું કરવાનું ટાળો. આમ કરવાથી તમારા કાનમાં ઈન્ફેક્શનનો ખતરો ખૂબ વધી જાય છે.
માથાનો દુખાવોનું જોખમ
દરરોજ હેડફોન પર મોટેથી સંગીત સાંભળવાથી તમારા કાનના પડદાને નુકસાન થઈ શકે છે. આ સિવાય તેનાથી મગજને પણ ઘણું નુકસાન થાય છે, કારણ કે સંગીતના જોરદાર વાઇબ્રેશનને કારણે આપણે માનસિક બીમારીનો ભોગ બનીએ છીએ. તેની સાથે માથાનો દુખાવો અને ઊંઘ ન આવવા જેવી બીમારીઓ પણ થવા લાગે છે.
ટાળવા શું કરવું
જો તમે પણ કાન સંબંધિત સમસ્યાઓથી બચવા માંગતા હોવ તો જરૂર પડે ત્યારે જ ઈયરફોનનો ઉપયોગ કરો. સસ્તા ઈયરફોનને બદલે સારી ગુણવત્તાના ઈયરફોનનો ઉપયોગ કરો. તમારે દિવસમાં 60 મિનિટથી વધુ ઈયરફોનનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ.