યોગિની એકાદશી : સાચી તિથિ અને પૂજાનાં સમય જાણવા સાથે વ્રતમાં આ નિયમોનું પાલન કરવું છે ખૂબ જ જરૂરી…

હિન્દુ ધર્મમાં એકાદશી વ્રત-ઉપવાસનું ખૂબ મહત્વ લેખાવાયું છે. વર્ષની દરેક એકાદશીનું પોતાનું મહત્વ અને અસર હોય છે. અષાઢ કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશીને યોગિની એકાદશી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે આ વ્રતની અસરથી મૃત્યુ પછી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ સિવાય અજાણતા કરવામાં આવતા તમામ પ્રકારના પાપોથી મુક્તિ મળે છે. પંચાંગ અનુસાર આ વર્ષે યોગિની એકાદશી 24 જૂને મનાવવામાં આવશે.

અન્ય એકાદશીની જેમ યોગિની એકાદશીના ઉપવાસના નિયમો દશમીના એક દિવસ પહેલા શરૂ થાય છે. યોગિની એકાદશી વ્રત દરમિયાન ઈચ્છા હોય તો પણ તામસિક આહાર લેવામાં આવતો નથી. કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે આમ કરવાથી વ્રત તૂટી જાય છે. યોગિની એકાદશીનું વ્રત કરનારાઓએ આ દિવસે જમીન પર સૂવું સારું માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જમીન પર સૂવાથી વ્રતનું શુભ ફળ મળે છે. આ દિવસે, ઉપવાસને બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરવાનું ફરજિયાત માનવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે બ્રહ્મચર્ય ન પાળવાથી આ દિવસે ઉપવાસ કરવાથી કોઈ ફાયદો થતો નથી. આવી સ્થિતિમાં દરેક વ્રત કરનારાઓએ આ દિવસે આ વાતનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.

યોગિની એકાદશીના દિવસે કરવામાં આવેલું દાન દરેક રીતે લાભદાયક હોવાનું કહેવાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ભક્તે આ દિવસે જરૂરિયાતમંદોની વચ્ચે પોતાની ક્ષમતા અનુસાર દાન કરવું જોઈએ. સવારે સ્નાન વગેરેથી નિવૃત્ત થયા પછી ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવી જોઈએ. પૂજા પછી વ્રત કથાનું પઠન કરવામાં આવે છે અને ભગવાન વિષ્ણુની આરતી કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત આ દિવસે પીપળના વૃક્ષની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. યોગિની એકાદશી વ્રતના દિવસે કોઈના પ્રત્યે દ્વેષ ન લાવવો જોઈએ. તેમજ આ દિવસે વ્રત દરમિયાન અપશબ્દો ન બોલવા જોઈએ. દ્વાદશી તિથિએ બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવ્યા પછી યોગિની એકાદશીનું વ્રત તૂટી જાય છે. તેથી દરેક ઉપવાસ કરનારે આ વાતનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ.

પંચાંગ અનુસાર યોગિની એકાદશી 24 જૂને આવી રહી છે. 23મી જૂને રાત્રે 9.41 વાગ્યાથી એકાદશી તિથિ શરૂ થઈ રહી છે. જ્યારે એકાદશી તિથિ 24 જૂને રાત્રે 11:12 કલાકે પૂરી થાય છે. આ સિવાય 25 જૂને યોગિની એકાદશી વ્રત તોડવામાં આવશે. આ દિવસે પારણ માટેનું શુભ મુહૂર્ત સવારે 5.38 થી 8.22 સુધી છે.